Adam Miks – blog historyczny

26 kwietnia 2016
Kategorie: Bez kategorii

ulica Ciasna

Opublikowano: 26.04.2016, 13:02

Ulicę Ciasną znajdziemy na Nowym Mieście. Bieg rozpoczyna przy Świętojerskiej a kończy na Franciszkańskiej sąsiadują z nią takie ulice Kożla, Wiktora Gomulickiego.

Na początku istnienia ulica była ślepym zaułkiem Franciszkańskiej. Ale budowa ulicy była konieczna. Stanowiła ona bowiem drogę dojazdową do zabudowań nieistniejącego zespołu kościoła pw. św. Jerzego i klasztoru Kanoników Regularnych. Adres Ciasna 2, naprzeciwko pod numerem stanęła kamienica Kanoników Regularnych, zupełnie przekształcona w początkach XX wieku. Z pozostałej zabudowy wyróżniał się drewniany dworek z XVIII wieku, zastąpiony przed rokiem 1850 murowaną kamienicą. Przy parzystej pierzei od lat dwudziestych XIX wieku stała murowana oficyna, zaś obok, pod numerem 6, w latach 1913–14 wybudowano zachowany do dziś gmach składów towarowych Gepera. Powyższe wiadomości pochodzą z wikipedii. W „Cmentarz Powązkowski pod Warszawą”, T. 3 Kazimierza Wójcickiego można przeczytać, iż od 1823 r. mieściła się w budynku dawnego kościoła fabryka żelaza, lanego mosiądzu oraz maszyn i narzędzi rolniczych, znajdująca się w posiadaniu braci Alfreda i Duglasa Ewans oraz Stanisław Lilpopa.

Kościół pd. św. Jerzego miał swój cmentarz.Była to nekropolia gorszej kategorii, ponieważ grzebano tam samobójców i przestępców traconych na Rynku Starego i Nowego Miasta. Łukasz Gołębiowski podaje nawet, że o przeznaczeniu owego cmentarza przypominał wizerunek człowieka z uciętą głową na kościelnej chorągiewce. Pod tym „godłem” spoczęli m.in. Kazimierz Łyszczyński skazany w 1689 r.4 za ateizm czy Stanisław Strawiński i Walenty Łukawski, konfederaci barscy, którzy w 1771 r. porwali króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1785 r. zaniechano publicznych egzekucji i od tego czasu do 1817 r. na cmentarzyku chowano wyłącznie samobójców.

Zabudowa ulicy Ciasnej do roku 1939 miała charakter staromiejski.

Wojna nie zaoszczędziła zniszczeń ulicy Ciasnej. Zaczytujmy w tym miejscu pewne zdania. „W Warszawie rodzina początkowo mieszkała w hotelu przy pl. Grzybowskim, później wynajęli pokój w kamienicy na rogu ulic Złotej i Sosnowej, gdzie przetrwali oblężenie, później przeprowadzili się do znajomej rodziny na ul. Koszykową. Jeszcze przed założeniem getta, przewidując jego utworzenie i konieczność przeprowadzki, nabyli mieszkanie przy ul. Świętojerskiej róg Ciasnej; ojciec, wspólnie z sąsiadem Motelem Altmanem, założyli sklep spożywczy. Gdy ul. Świętojerska została później, na przełomie 1941 i 1942, ostatecznie wyłączona z pomniejszanego getta, rodzina wynajęła mały pokój przy ul. Miłej”. Cytat pochodzi z „Centralnej Bazy Judaiców”. Takie wspomnienia to bardzo dobre dopełnienie wiadomości historycznych znalezionych w bibliotece.

W okresie powojennym ulicę poszerzono i w 1950 przedłużono do ulicy ul. Franciszkańskiej.Ruiny starej zabudowy zostały rozebrane, na ich miejscu wzniesiono obiekty w niczym nie nawiązujące do stanu poprzedniego, można tutaj wspomnieć o gmachu Szkoły Podstawowej nr 158 im. Jana Kilińskiego. Adres Ciasna 13.

Bibliografia:
Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 2 Canaletta–Długosza.
mapy Warszawy
M. Gajewski, Urządzenia komunalne Warszawy : zarys historyczny, (Biblioteka Syrenki), Warszawa 1979, s. 402.
Ł. Gołębiowski, Opisanie historyczno-statystyczne miasta Warszawy
K. Wójcicki, „Cmentarz Powązkowski pod Warszawą”, T. 3

Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.