Jesteśmy na Grochowie, interesuje nas ulica Siennicka. Odchodzi od alei Waszyngtona, przecina kolejno Grochowską, Kobielską, Józefa Dwernickiego i Wojciecha Chrzanowskiego, aby przejść w Żupniczą. Żupnicza zaś łączy się z Przeworską.

I tu krótkie wyjaśnienie. Według mapy na google maps wynika iż pod koniec biegu ulica Siennicka przechodzi w Żupniczą – jak podałem pod koniec poprzedniego akapitu. Atoli na mapie roku 2014 ( www.mapa.um.warszawa.pl) widać że nie ma żadnego łącznika między Siennicką a Przeworską i obie ulice spotykają bezpośrednio na granicy terenu niezabudowanego. Ulica Żupnicza istnieje, także na Grochowie, ale w innym rejonie osiedla. Wyciągnąłem zatem swoją papierową mapę Warszawy z 2000 roku. Ta mapa potwierdza wersję mapy na www.mapa.um.warszawa.pl. Co ciekawe na mapach google maps widać dwie ulice Żupnicze. Tą która ma być łącznikiem między Siennicką a Przeworską, i tą którą pokazuje moja mapa papierowa. A może to jedna ulica tylko nierównomiernie podzielona? Może warto w jednym z kolejnych artykułów opisać i tą ulicę?

Tereny Grochowa – i tym samym okolic naszej Siennickiej ulicy – należały do tak zwanych dóbr skaryszewskich. Zostały one w wieku 14. nadane kapitule płockiej. W czasie Potopu Szwedzkiego Grochowo ( bo tak pierwotnie nazywano Grochów) został doszczętnie zniszczony. W 1780 r. Stanisław August Poniatowski jako formalny właściciel tych dóbr oddał je swemu bratankowi księciu Stanisławowi Poniatowskiemu. Ten założył na tych terenach kolonię Grochów, którą podzielił na osiem części. Każda z nich została nadana różnym osobom. Posiadacze oddzielnych części Grochowa uzyskali je na własność zupełną na mocy dekretu carskiego z dnia 24 czerwca 1870 r. Taki podział Grochowa przetrwał do początków XX w. Możemy o tym przeczytać w „Słowniku królestwa polskiego i ziem przyległych”.

Nie można w tym miejscu pominąć tematu Olszynki Grochowskiej. Rozegrała się tutaj jedna z największych bitew, i jak najbardziej najważniejsza bitwa Powstania Listopadowego. Nie chcę powtarzać wiadomości z vikipedii, dość dobrze bitwa jest opisana, zatem tutaj jedna informacja tylko. Wojciech Chrzanowski, jeden z generałów tej bitwy, Wojciech Chrzanowski wydał pozycję pod tytułem „Opisanie bitwy grochowskiej”.

W pobliżu dzisiejszej ulicy Grochowskiej – w kierunku Olszynki Grochowskiej – rozgrywa się akcja powieści Mariana Brandysa „Koniec świata szwoleżerów: Zmęczeni bohaterowie”.Przypatrzmy się stronie 53.

W pobliżu ulicy Siennickiej ( w 1913 roku) urosła fabryka gazów technicznych „Perun”. Jest to francuska spółka akcyjna mająca pierwotnie siedzibę w Rosji. Ale to nie pierwsza lokalizacja tej firmy w Warszawie. W roku 1910 „Perun” mieścił się przy Lesznie 138.

Nasza Siennicka bohaterka „urodziła się” najprawdopodobniej w latach międzywojnia, z map satelitarnych wynika iż była to droga polna, a może dawna miedza? Z map wynika iż przed rokiem 1939 Siennicka sięgała tylko do chrzanowskiego Gdy się przyjrzeć mapom ulicy Siennickiej z lat 20/30 XX wieku widać budynki mieszkalne w rejonie ulic Grochowskiej i Kobielskiej, są to zapewne zabudowania wiejskie, wokół nich rozpościerają się przecież pola. Dochodzą one aż do dzisiejszej Żupniczej. Innymi słowy: znów jakowaś sielskość się nam objawia.

Z ciekawostek z Powstania Warszawskiego możemy wybrać wspomnienia Zygmunta Głuszka „”Hej, chłopcy”: Powstanie”. Są to bardzo osobiste wspomnienia „cywila” Powstania Warszawskiego.

Przyjrzyjmy się teraz obecnemu stanowi ulicy Siennickiej.

Odcinek aleja Waszyngtona – Grochowska to budynki osiedla mieszkaniowego. Zwróciłem uwagę na nazwy ulic przecinających owo Osiedle. Lubomira i Dobrowoja. Owe staropolskie imiona użyte w nazwach ulic raczej nie mają jakowegoś kontekstu historycznego. Chociaż w „Kronice Kosmasa”* mowa o tym jak to synowie Lubomira: Dzirżykraj i Nosisław roznieśli na kopiach Zdereda.

Na odcinku Grochowska – Kobielska mamy ( lewa strona) Zespół Szkół nr 12 zbudowany w latach 30. XX wieku oraz Centrum Promocji Kultury w dzielnicy Praga Południe. Po prawej stronie widzimy budynki mieszkalne.

Na odcinku Kobielska – Dwernickiego widać budynki osiedla mieszkaniowego. Zapewne wzdłuż całej ulicy Siennickiej zbudowano osiedle Grochów.

Odcinek Dwernickiego – Chrzanowskiego zajmuje – po lewej stronie – Klub Sportowy „Orzeł” Warszawa imienia Józefa Piłsudskiego, a po prawej ( jakoby uzupełnienie Klubu) Hala Sportowa „Siennicka”. Nie widać bloków mieszkalnych, tylko jakoweś budynki okalające parking.

Odcinek Chrzanowskiego – Żupnicza zajmują budynki nazwijmy je gospodarcze. Po lewej stronie widać garaże, parkingi. Po prawej stronie widać również coś w rodzaju parkingu, pojedyncze budynki mieszkalne. Na granicy Siennickiej/Żupniczej widnieje niezbyt estetycznie wyglądające podwórko. Za tym podwórkiem widać szyny kolejowe. Niedaleko ( na północny-wschód) mamy stację PKP Warszawa-Wschodnia.

Krótko o bohaterach ulic, które mijaliśmy. Józef Dwernicki (1779-1857) to jeden z dowódców powstania listopadowego. W lutym 1831 stoczył pierwszą pomyślną bitwę pod Stoczkiem, następną w kwietniu pod Boremlem. Dowódca nieudanej wyprawy na Wołyń. Tadeusz Chrzanowski(1926-2006) to historyk sztuki, eseista.

*”Kronika Kosmasa” to równolatka naszej, Galla Anonima Kroniki. Spisana przez praskiego kanonika, Kosmasę.

BIBLIOGRAFIA:
mapy Warszawy – początek XX wieku, lata 20. i 30.
„Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”
strona internetowa Klubu Sportowego „Orzeł” im. Józefa Piłsudskiego
„Kalendarium Dzielnicy Praga Południe”
Eugeniusz Szwankowski „Ulice i place Warszawy”
Marian Brandys „Koniec świata szwoleżerów: zmęczeni bohaterowie”
„Słownik Królestwa Polskiego i krajów słowiańskich”
„Kronika Kosmasa” ( pozycja dzięki dyskusji na naszym forum historycznym)
Wojciech Chrzanowski „Opisanie bitwy grochowskiej”
katalog „Perun” za 2007 rok