Adam Miks – blog historyczny

20 sierpnia 2015
Kategorie: Bez kategorii

Ulica Pilicka – jeszcze raz „Sanitariuszka Małgorzatka”

Opublikowano: 20.08.2015, 10:32

I oto już trzeci kamień na szaniec. Z piosenki powstańczej „Sanitariuszka Małgorzatka”. Na ulicę Pilicką miał był wpaść narrator piosenki i tam spotkać bohaterkę piosenki.

Ulica Pilicka na Mokotowie, na Wierzbnie. Znajdziemy ją między Goszczyńskiego a Naruszewicza. Tak można przeczytać w warszawskich słownikach viki, ale to nie jest prawdą, nie tak do końca. Trzeba zauważyć, iż widać krótki łącznik za Naruszewicza prowadzący do ulicy Wejnerta. I ten łącznik, przy którym widać parkingi samochodowe, należy do ulicy Pilickiej. Niedaleko mamy Puławską, na wysokości Malczewskiego. Z drugiej strony aleja Niepodległości ( blisko budynek Polskiego Radia i stację metra Wierzbno). Ulica Pilicka ponadto krzyżuje się z Lenartowicza. Jak widzimy – choć to krótki odcinek – dużo się wokół niego dzieje.

Zbudowano ulicę Pilicką w latach 20. XX wieku ( jak większość ulic w tym rejonie Miasta) na terenie działek lub ogrodów. Nazwa pochodzi zapewne od rzeki Pilicy lub od nazwy wsi leżącej w powiecie grójeckim, w województwie mazowieckim. Najwcześniejsze wzmianki o tej wsi datują się na rok 1425. Na podstawie nazw okolicznych ulic trudno zawyrokować o intencji władz miasta – czy rzeka czy wieś. Tak czy inaczej mamy sielską atmosferę. Aleja Róż też ma w nazwie sielskość … A ulica Flory, niedawno opisywana? Ale to już wątek na osobny felieton. Może kiedyś powrócę do tego tematu …

Z mapy google wynika iż przy ulicy Pilickiej stoją domy jednorodzinne. Porównując dzisiejsze mapy z mapami z 1939 roku – w zasadzie nie widać różnic. Wille noszące adres Pilickiej, te które znamy z roku 2014 – z pewnością były zbudowane przed II Wojną Światową.
Przy Malczewskiego 32, lecz na rogu z Pilicką znajduje się ambasada Republiki Turcji.Według warszaviki przy Pilickiej 4 ma się znajdować ambasada Republiki Cypryjskiej. Jest to informacja jeśli nie błędna to nieaktualna. Ze strony ambasady Cypru wynika jasno że ta znajduje się przy Jarosława Dąbrowskiego 70. Czyżby była przeprowadzka? Z map przedwojennej Warszawy widać zaś że były to ( jak już powiedzieliśmy w poprzednim akapicie) „tereny zielone” ( pola, łąki), może właśnie z tych terenów Warszawa zaopatrywała się w warzywa i owoce? Łącznika między Pilicką a Wejnerta nie widać, a sama ulica Wejnerta była jakby krótsza i łączyła się bezpośrednio z Woronicza.

Dzięki ulicy Pilickiej jesteśmy na Wierzbnie. Czytamy o nim w „Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”. Ze zbocza na którym jest ułożone Wierzbno tryskało w swoim czasie źródło wody zdrojowej. W latach 1840 – 1866 istniał w Warszawie pierwszy tego typu zakład hydrospastyczny, w którym zastosowano po pierwszy prysznic do celów leczniczych. Mieszkańcy Warszawy jeździli do wód na Wierzbo – pamiętajmy że to była wieś poza granicami Miasta – jeżeli można tak powiedzieć. Mieli swoje Spa, mówiąc dzisiejszym językiem. Możemy tutaj dodać, iż Wierzbno zostało przyłączone do Warszawy w 1916 roku.

Wracając do samej ulicy Pilickiej – popatrzmy co też się działo nań w czasie Powstania warszawskiego. Oto ulica Pilicka ma być miejscem pobytu Komendy Głównej AK, oprócz tego tu miały się koncentrować najważniejsze siły Mokotowa – pułk „Baszta” i grupa podpułkownika „Radosława”. Według Czesława Madajczyka przy Pilickiej 24 istniał Komitet Obywatelski, Władysław Bartoszewski podając ten sam adres mówi o Komitecie Niesienia Pomocy Uchodźcom. O walkach na tym terenie Warszawy możemy przeczytać u Lesława M. Bartelskiego.

Bibliografia:
„Warszawa II Rzeczpospolitej”, T. 2/ Instytut Historii
Jerzy Kasprzycki, Marian Stępień ” Warszawskie pożegnania”.
Maria Nietyksza „Ludność Warszawy na przełomie XIX i XX wieku”
Adam Józef Borkiewicz „Powstanie Warszawskie: zarys działań natury wojskowej”
Czesław Madajczyk „Ludność cywilna w powstaniu warszawskim: Prasa, druki ulotne i inne publikacje powstańcze”
Lesław M. Bartelski „Mokotów 1944″

Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.